Skip to main content

"Prill i thyer", atëherë e përherë



Në mes të hicit, kur gjithcka të ka mbetur është një vdekje e pritshme, cfarë të jep jetë?

Një nga rrëfimet më rrënqethese mbi gjakmarrjen therrëse, mbi kodin zakonor të Shqipërisë së maleve dhe mbi luftën mes jetës dhe vdekjes, ku fitimtare shpallet dashuria është romani ''Prilli i thyer'', nga autori mbase më i lexuar dhe i dashur i shqiptarëve, Ismail Kadare.

Gjorku, personazhi kryesor, ishte rritur me frymën se duhej të merrte gjakun e të vëllait në mënyrë që ai të prehej i qetë dhe pasi e coi ''amanetin'' në vend, hyri në pritjen e tmerrshme,  ku dukej se orët e vdekjes po vraponin drejt tij. Paralelisht me këtë ngjarje zhvillohet udhetimi i një cifti të sapomartuar Diana dhe Besmir, të cilët zgjodhën vendin ku Gjorku jetonte për të kaluar ''muajin e mjaltit'' dhe për t'u njohur me ''muajin e pritjes së vdekjes''.

Një zjarr ndizet mes dy shikimeve, përtej qelqeve të karrocës, në mes të një udhëkryqi dhe aty nis shpresa për jetën dhe lufta për të. Diana, një grua e cila duket sikur jeton nën hijen e të shoqit bashkon shikimin me Gjorkun e hutuar dhe të pajetë, deri në përplasjen e shikimeve, të cilat cimbisën zemrat e tyre. 

Diana kërkonte të vizitonte Veriun e Shqiperise për t’u njohur me këto zakone të dhimbshme dhe në vend të kësaj njohu dashurinë. Ajo mori jetë prej maleve, prej syve të pajeta të djaloshit në kryqëzimin e udhëve e ndërsa Gjorku jetoi muajin e besës, si të vetmin muaj kuptimplote në jetën e tij.

Dëshira për të riparë Dianën, guximi që vetëm dashuria të jep dhe krahët që të bëjnë të fluturosh edhe kur rreziku që të kanoset është vdekja e bën Gjorkun të dilte nëpër rrugët plot baltë e të kërkonte për sytë e Dianës, edhe pse hasmi mund të kishte vënë pritë.

Ky është rrëfimi më i bukur, i cili tregon se dashuria lulëzon edhe mbi vdekjen, e lufton atë dhe vërteton se s’ka gjë më të fuqishme se ndjenja e bukur kur ndihesh nëpër retë e dashurisë. Nga ana tjetër, ky roman kumbon si një këmbanë alarmi për braktisjen e këtyre zakoneve, të cilat fatkeqësisht mbjellin vetëm vdekje, urrejte dhe lëndim.

Për fat të keq, në vendin tonë ende ky fenomen është ekzistues,duke bërë që ngujimi të kthehet në një mënyrë mbijetese kundrejt vdekjes. Sytë të përhumbur fëmijesh, të cilët nuk shohin dot përtej gardhit të besës, mendje të pandritura nga dijet e shkollës, izolim i shpirtit dhe ndjenja njerëzore, këto hasen akoma në vendin tonë.

Gjakmarrja dhe ngujimi duhet të jenë dy cështje, të cilat duhet t’i luftojmë të gjithë bashkë. Ky roman do të ndryshojë konceptin tuaj për lirinë, dashurinë e vlerën e jetës.

Ju ftoj në leximin e ‘’Prilli i thyer’’,

©RE

Comments

Popular posts from this blog

Vargjet e lira dhe mesazhet e Migjenit

Në letersinë shqipe, kur në mendje na vijnë vargjet e lira dhe një ndryshim rrënjësor i formës dhe përmbajtjes të zakontë të poezive, menjëherë na kujtohet Migjeni dhe vargjet e tij të lira. Poezitë e tij janë një paraqitje e zhveshur e realitetit të dhimbshëm, e botës së harruar, e problemeve ekzistencialiste dhe e fenomeneve të cilat dukeshin të rëndomta dhe nuk fliteshin në letërsi, me mendimin se Shqipëria kishte nevojë për patriotizëm dhe atdhedashuri për të ngritur në piedestal frymën atdhetare, përpara problemeve të rënda të përditshmërisë. Vargjet e lira të Migjenit hodhën poshtë të gjitha kufijtë, barrierat dhe klishet. Forma e tyre ishte e crregullt, e lirë dhe e pakufizuar nga kanone të paracaktuar, rimë apo ritëm i brendshëm. Më e lirë akoma ishte përmbajtja, e cila u kthye në himn për kryengritjen kunder varfërisë, padrejtësisë, urisë dhe dhimbjes njerëzore. Vepra ndahet në disa pjesë: Së pari,  Këngët e pakëndueme , të cilat shfaqin një rebelizem të au

‘’Katedralja e Parisit’’ dhe madhështia e Hygo

Java duket se fluturon e bashkë me të vjen dita kur prezantojmë me ju leximin e kohëve të fundit. Nga një bisedë me një mikeshë të krijuar së fudmi, me të cilën jemi gjendur në Klubin e Librit #rrembelibrin, mu kujtua një nga librat, që kam lexuar më me dëshirë gjatë viteve të gjimnazit, ‘’Katedralja e Parisit’’ shkruar nga Viktor Hygo. Vrapova drejt bibliotekës së familjes dhe iu riktheva kësaj kryevepre botërore që atë natë. Nuk munda ta lëshoja nga duart deri ditën e ardhshme dhe në mendje më vërshonin dhe një herë të gjitha ngjarjet e rikujtuara e cdo emocion, të cilin kisha përjetuar nëpërmjet këtij libri. Viktor Hygo konsiderohet si një nga autorët më të mëdhenj të letërsisë frënge e njëkohësisht të asaj botërore. I njohur ndryshe si babai i romantizmit, në veprat e tij dallohet qartë prania e rëndësishme e konceptit "turmë" dhe pikërisht kjo përbën një nga idetë themeltare të tij, ku sipas tij para feudalëve qëndrojnë me autoritetin maksimal për

‘’Shtëpia misterioze’’, kënaqësia e ditëve të verës

Java fluturoi dhe takimi i përhershëm i së shtunës me një libër ndër duar na gjeti në bregun e detit, me aromën e kripes e të rërës. Këtë javë në #njetuferrezeshneperre do flasim për një nga autorët më të mëdhenj francez. Në të vërtetë nuk është   hera e parë që sugjerojmë një libër të Honore de Balzak, por veprat e tij realiste, të bukura, njerëzore e të vërteta nuk mund të bëhen kurrë të përsëritura. Këtë javë do flasim për ‘’Shtëpia misterioze’’, një tregim i shkurtër i Balzakut. ‘’Shtepia misterioze’’ është botuar për herë të parë më 1831 dhe është pjesë e ‘’Komedisë Njerëzore’’. Ky tregim nis me mister që në faqet e para të tij. Dr. Horace Bianchon haset gjatë qëndrimit të tij në qytetin e Vendôme me një shtepi mistike, ku pemët, barishtet e gjelbërimi kishte gjalluar si pa të keq, e ku zogjtë, zvarranikët, macet e brejtësit bashkëjtonin e zhurmonin në shtepinë e braktisur, të cilën me shumë gjasa e gjenin si të tyren. Gjithcka që e bënte shtëpinë misterioze e cimbis

Shkruhemi së bashku

Name

Email *

Message *