Skip to main content

Naim Frashëri dhe rilindja në letërsinë shqipe



Naim Frasheri është një nga rilindasit më të vecantë të letrave shqipe. Në përmbledhjen poetike ‘’Lulet e verës’’ ai vjen më i plotë si autor dhe prek në të tema të larmishme. Titulli ‘’Lulet e verës’’ ka kuptimin e pranverës, pra prurjen e dickaje të re dhe të gëzueshme, sic ishte liria.

Motivet kryesore në veprën e tij janë patriotizmi e atdhedashuria, filozofia dhe dashuria.

Së pari, motivi atdhetar lidhet ngushtë edhe me përpjekjet e tij dhe të vëllezërve për hapjen e shkollave shqipe, ringritjen e krenarisë kombëtare, evokimin e figurës së lavdishme të Skëndërbeut, si për t’i kujtuar të gjithëve trimërinë dhe aftësitë e shqiptarëve. Gjithashtu, Naimi ngul këmbë tek rëndësia   e përcjelljes së gjuhës shqipe. Poezi të cilat prekin këto tematika janë: ‘’ "Gjuha jonë", "Tradhëtorët", ‘’Korca’’ etj.

Së dyti, motivi filozofik i shtroi rrugën në letërsinë shqipe poezive medituese. Në këto poezi lexojmë përshtjellimet e autorit, dilemat e tij për jetën e vdekjen, ekzistencën dhe humbjen, për gjithfarë përjetimesh, të cilat kanë në qendër njeriun dhe për Perëndinë. Naimi është i famshëm për panteizmit, element ky, i cili shfaqet në poezine ‘’Perëndia’’. Panteizmi është fenomeni kur perendinë e gjen të mishëruar kudo në natyrë, në gjallesa, fenomene natyrore e sende. Fjala ‘’panteizëm’’ vjen nga greqishtja dhe do të thotë pant = kudo dhe teo = Zot, pra Zotin e has kudo.

Së treti, motivi i dashurisë është një risi në letërsinë shqipe të asaj kohe. Naimi ishte i pari , i cili shkroi për ndjenjën e bukur të dashurisë  dhe për bukurinë femërore. Kryesisht dashuria vinte në një formë platonike dhe gjatë përshkrimit të bukurisë nuk harrohet kurrë të përmendet Perendia dhe prekja e tij hyjnore. Naimi e ngriti dashurinë në nivel artistik, së cilës deri në atë kohë i kishin kënduar bejtexhinjtë.

Poezitë e tij janë të pasura nga ana stilistikore me epitete të larmishme, anafora dhe figura të tjera letrare. Gjithashtu rima e përdorur nga ai ishte tepër e vecantë në letërsine shqipe.
Ju ftoj në lëximin e një prej autorëve më të rëndësishëm të periudhës së Rilindjes, Naim Frashërit.

Rilexohemi javën e ardhshme,
©RE

*Ky artikull nuk lejohet të ribotohet pa lejen e autores. 
Kontaktoni: njetuferrezeshneperre@gmail.com


Etiketimet:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

‘’Shtëpia misterioze’’, kënaqësia e ditëve të verës

Java fluturoi dhe takimi i përhershëm i së shtunës me një libër ndër duar na gjeti në bregun e detit, me aromën e kripes e të rërës. Këtë javë në #njetuferrezeshneperre do flasim për një nga autorët më të mëdhenj francez. Në të vërtetë nuk është   hera e parë që sugjerojmë një libër të Honore de Balzak, por veprat e tij realiste, të bukura, njerëzore e të vërteta nuk mund të bëhen kurrë të përsëritura. Këtë javë do flasim për ‘’Shtëpia misterioze’’, një tregim i shkurtër i Balzakut. ‘’Shtepia misterioze’’ është botuar për herë të parë më 1831 dhe është pjesë e ‘’Komedisë Njerëzore’’. Ky tregim nis me mister që në faqet e para të tij. Dr. Horace Bianchon haset gjatë qëndrimit të tij në qytetin e Vendôme me një shtepi mistike, ku pemët, barishtet e gjelbërimi kishte gjalluar si pa të keq, e ku zogjtë, zvarranikët, macet e brejtësit bashkëjtonin e zhurmonin në shtepinë e braktisur, të cilën me shumë gjasa e gjenin si të tyren. Gjithcka që e bënte shtëpinë misterioze e cimbis
Post a Comment
Lexo më shumë

Vargjet e lira dhe mesazhet e Migjenit

Në letersinë shqipe, kur në mendje na vijnë vargjet e lira dhe një ndryshim rrënjësor i formës dhe përmbajtjes të zakontë të poezive, menjëherë na kujtohet Migjeni dhe vargjet e tij të lira. Poezitë e tij janë një paraqitje e zhveshur e realitetit të dhimbshëm, e botës së harruar, e problemeve ekzistencialiste dhe e fenomeneve të cilat dukeshin të rëndomta dhe nuk fliteshin në letërsi, me mendimin se Shqipëria kishte nevojë për patriotizëm dhe atdhedashuri për të ngritur në piedestal frymën atdhetare, përpara problemeve të rënda të përditshmërisë. Vargjet e lira të Migjenit hodhën poshtë të gjitha kufijtë, barrierat dhe klishet. Forma e tyre ishte e crregullt, e lirë dhe e pakufizuar nga kanone të paracaktuar, rimë apo ritëm i brendshëm. Më e lirë akoma ishte përmbajtja, e cila u kthye në himn për kryengritjen kunder varfërisë, padrejtësisë, urisë dhe dhimbjes njerëzore. Vepra ndahet në disa pjesë: Së pari,  Këngët e pakëndueme , të cilat shfaqin një rebelizem të au
Post a Comment
Lexo më shumë

Shkruhemi së bashku

Name

Email *

Message *