Pas një jave të gjatë shoqëruar me ankthin e provimeve,
lodhjen e pagjumësinë, sic mund ta imgjinoni edhe këtë rradhë oazi im i paqtë
ishte libri. Në këtë takim të përjavshëm, ku shkruhemi e lexohemi së bashku dua
të ndaj me ju përshtypjet për librin e një nga shkrimtarëve më të rëndësishëm të
shekullit të shkuar, James Joyce.
James Joyce ishte një autor irlandez i njohur për letërsinë
e tij të veçantë, stilin aspak sipërfaqësor, meditativ dhe depërtues në brendësi
të personazhit. Libri i tij ‘’Portreti i artistit në rini’’ u botua më vitin 1916 dhe konsiderohet një formë
autobiografie e autorit, pasi ngjashmëria e jetës së tij me atë të personazhit
kryesor nuk është krejt e rastësishme.
Libri vërtitet përreth jetës së Stiven Dedalusi duke përshkruan
në një rend të mirëfilltë kronologjik çdo
etap të saj. Veçantia e Joyce-it nuk qëndron vetëm tek historia, por te mënyra
e drejtpërdrejt e njëkohësisht disi e ndërlikuar, të cilën zgjedh të përdori për
ta përcjellë atë. Pjesa më e madhe e romanit të tij lidhet më përshkrime të
gjendjes shpirtërore dhe psikologjike të personazhit e në minorancë të librit qëndron
rrëfimi i zakontë me të cilin jemi mësuar. Megjithatë, kjo mënyrë e të
shkruarit nuk e bën librin aspak të lodhshëm apo të vështirë për ta lexuar.
Për të prezantuar me pak fjalë historinë, që qëndron në zemër
të librit është narracioni i jetës së Stiven, një djaloshi të brishtë, shëndetlig
e të ndrojtur, të lindur në një familje me principe të theksuara katolike. Vështirësitë,
problematikat dhe paqëndrueshmëria politike bënin që familja e tij të
zhvendosej herë pas here sa në një vend në tjetrin duke krijuar një ngërç në përshtatjen
e fëmijëvë të familjes më ambjentet e reja , e veçanërisht me Stiven, aftësitë
e të cilit për t’u shoqëruar ishin të çalta. Pavarësisht furtunave financiare,
babai i tij kujdesej që ai të ndiqte një shkollë mirë, e cila në thelb kishte
edukimin jezuid.
Me rritjen e tij, gjërat nisën të ndryshonin, por ndjeshmëria e tij mbeti e njëjta. Zhvendosja e rradhës në
Dublin e njohu me Emme Clere, për të cilën shfaqi simpati e emocion. Talentet e
tij në teatër e letërsi e kthen në një lider në shoqërinë e tij. Ndryshe nga
vegjëlia e tij, ku kishin munguar shokët, tani ai ishte i rrethuar më njërëz, të
cilët parapëlqenin të kalonin kohë me të, por ai ndihej thëllësisht i vetmuar.
Pavarësisht sukseseve të tij të lidhura me talentet artistike, Stiven nisi të
kultivonte një obsession të theksuar për erotizmin, i cili e bënte të dilte nga
vetja. Pas disa kohësh, kuptoi se jeta që po jetonte binte ndeshë me edukimin e
tij fetar dhe u përpoq të heqi dorë. Transformimi i tij bëri që të kthehej në
një katolik fanatik, por hoqi dorë shpejt edhe nga kjo jetë, kur kuptoi se ajo
që donte të bente qëndronte larg doktrinës së normave, por pranë së bukurës.
Kështu, ndërmori udhëtimin e tij të fundit arratisës duke
fluturuar larg mentalitetit shtypës, besimit fanatik efamiljes së tij në kërkim
të vetvetes dhe zbulimit të tij artistik, në botën e letrave.
Në përfundim mund të them se arsyet për të lexuar James
Joyce janë të shumta. Së pari, ai është një nga shkrimtarët me narracionin më të
veçantë në letërsi. Së dyti, analiza e personazhit prej tij deri në thellësitë
e shpirtit e mendjes zbulon elementët më të veçantë të natyrës njerëzore. Së
treti, ky është jo vetëm një libër i këndshëm, por njëkohësisht i domosdoshëm për
një lexues të sofistikuar e të apasionuar.
Ju ftoj në leximin e ‘’Portreti i artistit në rini’’ shkruar
nga James Joyce!
Rilexohemi javën e ardhshme,
*Ky artikull nuk lejohet të ribotohet pa lejen e autores.
©RE
*Ky artikull nuk lejohet të ribotohet pa lejen e autores.
Kontaktoni: njetuferrezeshneperre@gmail.com
Comments
Post a Comment