Skip to main content

''Mami,unë dhe mami'', të vërtetat rrënqethëse të Maya Angelou



Javën e fundit ia kam besuar shoqërinë një libri autobiografik, i cili mes dhimbjes dhe forcës më bëri të reflektoja thellësisht mbi marrëdhëniet njerëzore. Nëse do më pyesnin se cili libër do ju sigurojë freski, poshtë çadrave e pranë detit, në këto ditë me vapë frymërrëmbyese është ‘’ Mami, unë dhe mami’’ shkruar nga Maya Angelou.

Me siguri keni dëgjuar për këtë personalitet të veçantë. Angelou është artiste, shkrimtare, poete, aktiviste e të drejtave të njeriut, e dekoruar disa herë me çmime të rëndësishme në veprimtarinë e saj humnitare dhe në karrierën e saj artistike. Libri ‘’Mami, unë dhe mami’’ është libri i saj i fundit autobiografik botuar në moshën 85 vjeçare dhe dedikuar tërësisht marrëdhënies së saj me të ëmën, por njëkohësisht dhe asaj me të birin.

Rrëfimi i këtij libri ngrihet mbi dhimbjen, dhunën, mungesën e dashurisë dhe dhimbshmërisë, marrëdhënies së distancuar nënë-fëmijë dhe një rrugëtimi të vështirë në afrimitetin e tyre, por jo të pamundur ku në themel mbillet sinqeriteti. Ngjarjet nisin me përshkrime prekëse mbi mungesën e figurës atërore dhe mëmësore, përkujdesjen e gjyshes, marrëdhënies së ngushtë me vëllain dhe një grumbull ndjenjash të padeshifruara mbi dhunën, frikën, mungesën e komunikimit, dashurinë e pashprehur, të cilat së bashku krijonin një ngërç psikologjik dhe emocional.

Historia e  Maya Angelou tregon të gjitha etapat e një marrëdhenië të thyer familjare, e cila rindërtohet prej respektit, sinqeritetit, mirënjohjes dhe dashurisë duke u shndërruar në të pathyeshme. Përgjatë leximit, pasazhet traumatike të dhunës, mungesës së dhembshurisë dhe sjelljet larg asaj njërëzorës krijojnë empati te lexuesi duke krijuar kështu një afërsi të jashtëzakonshme me vetë autoren.

Veçantia e këtij libri është se pavarësisht historisë së fuqishme emocionale, dhimbjes së përjetuar dhe vështirësive të panumërta, gjatë këtij tregimi nuk haset në asnjë shkronjë nevoja për t’u shfajsuar, për t’u viktimizuar apo për të ndryshuar të vërtetat, sado të hidhura qofshin ato. Ky libër është transparent, i gjallë dhe befasues, për lirinë e të dhënit të gjërave, pavarësisht peshës së tyre të rëndë.

‘’Mami, unë dhe mami’’ është himni mbi adhurimin e figurës mëmësore kompozuar nga e bija, e cila që pas njohjes me të ëmën, veten e konsideronte si qenia që jo vetëm mori jetë prej Vivian, por gjithashtu mori dinjitetit, forcën, dashurinë për veten, respektin për të tjerët, dëshirën për të ndryshuar realitetin, adhurimin deri në brutalitet të së vërtetës. Të gjitha këto vyrtytet, Maya u mundua për t’i përcjell tek i biri, duke treguar se të qënit njëkohësisht nënë e fëmijë është bekimi më i madh i kësaj jete.

Ky libër është i rëndësishëm të lexohet për disa arsye kryesore. Së pari, për shoqërinë shqiptare, ku familja shpërfytyrohet prej frikës së të vërtetës, mungesës së komunikimit dhe opinionit të të tjerëve, i cili shkatërron lidhjet e afërta, ky libër shërben si thirrje për të qënë të hapur, jo paragjykues e për të vlerësuar vendimet e të tjerëve, pa patur dëshirën e ndikimit në to. Së dyti, rrëfimi i ndjerë dhe plot ngjyra i Maya Angelou ngre një çështje të rëndësishme, siç është racizmi. Mesazhet e thella mbi paqen, mirëkuptimin, tolerancën dhe dashurinë, që përcillen në këtë libër janë një prekje shëruese për plagët globale, me të cilat secili nga ne haset herët apo vonë. Së treti, autobiografi të tilla, të pa autocensuruara, në të cilat ndërshfaqen mendimet e vërteta pa filtra dhe pa frikën e mospëlqimit të lexuesve të gjërë janë tëpër të rralla për letërsinë shqipe, e me siguri lexuesi shqiptar ka nevojë të menjëherëshme të përballet me to, si një mundësi për të çliruar veten nga komplekset e panevojshme.

Në përfundim, prej leximi të këtij libri do të huazoni mësime të vërteta dashurie dhe sakrifice. Shkruar në mënyrë rrjedhëse, e cila të mban mbërthyer dhe përshkruar cdo ngjarje me detaje të hollësishme, duke të krijuar ndjesinë e të parit të një filmi, plot mësime të vyera njerëzore.


Ju ftoj në leximin e ''Mami, unë dhe mami'' shkruar nga Maya Angelou dhe sjell në shqip nga Botimet Pegi!

Rilexohemi së shpejti,

©RE

*Ky artikull nuk lejohet të ribotohet pa lejen e autores. 

Kontaktoni: njetuferrezeshneperre@gmail.com




Comments

Popular posts from this blog

Vargjet e lira dhe mesazhet e Migjenit

Në letersinë shqipe, kur në mendje na vijnë vargjet e lira dhe një ndryshim rrënjësor i formës dhe përmbajtjes të zakontë të poezive, menjëherë na kujtohet Migjeni dhe vargjet e tij të lira. Poezitë e tij janë një paraqitje e zhveshur e realitetit të dhimbshëm, e botës së harruar, e problemeve ekzistencialiste dhe e fenomeneve të cilat dukeshin të rëndomta dhe nuk fliteshin në letërsi, me mendimin se Shqipëria kishte nevojë për patriotizëm dhe atdhedashuri për të ngritur në piedestal frymën atdhetare, përpara problemeve të rënda të përditshmërisë. Vargjet e lira të Migjenit hodhën poshtë të gjitha kufijtë, barrierat dhe klishet. Forma e tyre ishte e crregullt, e lirë dhe e pakufizuar nga kanone të paracaktuar, rimë apo ritëm i brendshëm. Më e lirë akoma ishte përmbajtja, e cila u kthye në himn për kryengritjen kunder varfërisë, padrejtësisë, urisë dhe dhimbjes njerëzore. Vepra ndahet në disa pjesë: Së pari,  Këngët e pakëndueme , të cilat shfaqin një rebelizem të au

‘’Katedralja e Parisit’’ dhe madhështia e Hygo

Java duket se fluturon e bashkë me të vjen dita kur prezantojmë me ju leximin e kohëve të fundit. Nga një bisedë me një mikeshë të krijuar së fudmi, me të cilën jemi gjendur në Klubin e Librit #rrembelibrin, mu kujtua një nga librat, që kam lexuar më me dëshirë gjatë viteve të gjimnazit, ‘’Katedralja e Parisit’’ shkruar nga Viktor Hygo. Vrapova drejt bibliotekës së familjes dhe iu riktheva kësaj kryevepre botërore që atë natë. Nuk munda ta lëshoja nga duart deri ditën e ardhshme dhe në mendje më vërshonin dhe një herë të gjitha ngjarjet e rikujtuara e cdo emocion, të cilin kisha përjetuar nëpërmjet këtij libri. Viktor Hygo konsiderohet si një nga autorët më të mëdhenj të letërsisë frënge e njëkohësisht të asaj botërore. I njohur ndryshe si babai i romantizmit, në veprat e tij dallohet qartë prania e rëndësishme e konceptit "turmë" dhe pikërisht kjo përbën një nga idetë themeltare të tij, ku sipas tij para feudalëve qëndrojnë me autoritetin maksimal për

Naim Frashëri dhe rilindja në letërsinë shqipe

Naim Frasheri është një nga rilindasit më të vecantë të letrave shqipe. Në përmbledhjen poetike ‘’Lulet e verës’’ ai vjen më i plotë si autor dhe prek në të tema të larmishme. Titulli ‘’Lulet e verës’’ ka kuptimin e pranverës, pra prurjen e dickaje të re dhe të gëzueshme, sic ishte liria. Motivet kryesore në veprën e tij janë patriotizmi e atdhedashuria , filozofia dhe dashuria . Së pari, motivi atdhetar lidhet ngushtë edhe me përpjekjet e tij dhe të vëllezërve për hapjen e shkollave shqipe, ringritjen e krenarisë kombëtare, evokimin e figurës së lavdishme të Skëndërbeut, si për t’i kujtuar të gjithëve trimërinë dhe aftësitë e shqiptarëve. Gjithashtu, Naimi ngul këmbë tek rëndësia    e përcjelljes së gjuhës shqipe. Poezi të cilat prekin këto tematika janë: ‘’ "Gjuha jonë", "Tradhëtorët", ‘’Korca’’ etj. Së dyti, motivi filozofik i shtroi rrugën në letërsinë shqipe poezive medituese. Në këto poezi lexojmë përshtjellimet e autorit, dilemat e tij për

Shkruhemi së bashku

Name

Email *

Message *